Jeżeli ktoś sięga po temat głośny i wielokrotnie trawiony
przez media, istnieje spore ryzyko, że to, co stworzy nie da się oglądać. Ale w
przypadku „Bezimiennego/Nieznanego” tak przykra sytuacja nie miała miejsca –
wprost przeciwnie. O zjawisku
uchodźctwa, jego źródłach i konsekwencjach opowiedziano subtelnie, mądrze,
wielopłaszczyznowo i - pomimo niewątpliwie emocjonalnego zaangażowania się
artystów w tworzenie spektaklu – obiektywnie. Nie było w realizacji przesady,
była za to dyskretna refleksja. Opowiedziano historię smutną, chwilami
porażającą umysł i wrażliwość widza. Nawet nie próbuję sobie odpowiedzieć na
pytanie, dlaczego teatr lalek, teatr formy, ma większą siłę oddziaływania niż teatr
dramatyczny czy opera. Tak się po prostu dzieje a odpowiedź być może kiedyś
przyjdzie sama.
 |
| Proj. Monika Kryszczyńska i Piotr Henryk Osak |
Twórcy spektaklu, który miałam przyjemność obejrzeć 4 czerwca w Teatrze Pinokio w Łodzi, inspirowali się literaturą z serii „Wojny dorosłych, historie dzieci”, powieścią graficzną „Przybysz” Shaun Tan’a, „Wędrówką Nabu” Jarosława Mikołajewskiego oraz - to ważne! - wspomnieniami emigrantów. Z tych inspiracji narodziła się spójna, dobrze przemyślana narracja łącząca różne wątki w jedną opowieść o podróży grupy uchodźców, których jakże różny los rzucił ku nieznanemu. Niewątpliwie każdego z nas w jakiś sposób dotyka los migranta, tak czy inaczej trafiamy w miejsca i środowiska, gdzie czujemy się inni, obcy, nie na swoim miejscu. Wielu z nas ma bliskich, którzy z takich czy innych przyczyn opuścili dom i ojczyznę, może nawet zostali z niej wygnani przez wojnę, biedę albo brak akceptacji. Te różne aspekty uchodźctwa artyści zapakowali do walizek, z których następnie zbudowali burty okrętu unoszącego podróżujących gdzieś ku nieznanym lądom. Piękna impresja. I piękna myśl scenografów.
Twórcy spektaklu sięgnęli po
różne formy teatralne. Inscenizacja balansowała na pograniczu teatru lalek,
teatru wizualnego i teatru fizycznego. Wzbogacono ją elementami tańca w powietrzu, projekcjami
wideo i muzyką tworzoną na żywo. Była to inscenizacja bardzo dynamiczna. Artystom
szybko udało się zaangażować widzów i
pobudzić ich aktywność. Publiczność zasiadła
w przestrzeni a właściwie na pokładzie okrętu
skonstruowanego przez twórców scenografii
z walizek i miała realny wpływ na losy bohaterów spektaklu. Bardzo duże
wrażenie wywarła na mnie scena, w której publiczność na drodze głosowania
wybrała walizkę o wnętrzu pełnym jakiś kolców, po których stąpała lalka animowana
przez Żanetę Małkowską. Jedna decyzja, jeden głos może kogoś skazać na ból i
cierpienie! Ta myśl nadal we mnie tkwi a przecież od pokazu spektaklu minął już
jakiś czas. Jeszcze jedna scena z lalkami zapadła mi głęboko w pamięć. Była nie
tylko przejmująca w swojej wymowie, ale i wyjątkowo pięknie zainscenizowana.
Zamknięty w walizce dom szczęśliwej rodziny, który ukazuje się oczom publiczności
po otwarciu walizki, niespodziewanie zostaje zniszczony. Wojna. Obraz rozpaczy. To
przechodzenie ze świata realnego w świat lalek było naprawdę niezwykłe. No tak,
ale który z tych światów jest prawdziwy? Wtedy wydawało się, że prawdziwym jest
ten zamknięty w walizce.
Tego rodzaju inscenizacyjnych smaczków pojawia się w
spektaklu dużo. Fantastyczne lalki, świetna scenografia (brawo za pomysł i
realizację!), oszczędność symboli, sugestywne projekcje, muzyka wzmacniająca
wymowę poszczególnych scen… Dlatego, pomimo że aktorsko było trochę „nierówno”,
„Bezimienny/ Nieznany” ma aż nadto atutów, by móc szczerze docenić wartość tej
realizacji. Mam cichą nadzieję, że Łukasz Batko i Grupa Gra/nice już
planują kolejny spektakl. Brawo!
Teatr Pinokio w Łodzi
04.06.2021
Pomysł i realizacja: Łukasz Batko
Opieka artystyczna: Magdalena Miklasz
Muzyka: Łukasz Batko
Scenografia: Anna Adamiak, Radosław Pacholczyk, Aleksandra Batko, Masza
Lesiak-Batko, Żaneta Małkowska, Łukasz Batko
Lalki: Justyna Bernadetta Banasiak
Wizualizacje: Piotr Henryk Osak
Plakat: Monika Kryszczyńska i Piotr Henryk Osak
Grafika: Marta Kazimierczak
Obsada: Aleksandra Batko, Masza Lesiak-Batko, Żaneta
Małkowska, Łukasz Batko
Projekt zrealizowany przez Grupę Gra/nice we
współpracy z Teatrem Pinokio w Łodzi w ramach sfinansowanego ze środków
Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego stypendium Młoda Polska dla
Łukasza Batko na rok 2020.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz